Rozwój materiałów do druku 3D zwiększa udział produkcji addytywnej w przemyśle. Koncern HP wprowadzając otwartą platformę, umożliwiającą opracowanie nowych materiałów, stale dąży do demokratyzacji druku 3D i rozszerzenia jego obszarów jego zastosowania. Oprócz poliamidów w ofercie HP wraz z premierą nowego urządzenia z serii Jet Fusion 5200 3D, pojawił się nowy materiał Ultrasint TPU 90A-01 z grupy elastomerów, pozwalających na drukowanie części o wysokim poziomie szczegółowości, przy tym elastycznych i wytrzymałych.
Elastomery poliuretanowe mają postać podobną do gumy i posiadają znaczne wskaźniki eksploatacyjne. Ich właściwości można kształtować w bardzo szerokim zakresie, przez co stają się materiałem niezwykle uniwersalnym. Trwałość poliuretanów koresponduje równocześnie z ich dużą elastycznością. Wypierają one takie tradycyjne materiały jak: guma, metale czy ceramika, co ma związek ze znacznymi właściwościami mechanicznymi oraz odpornością na niektóre chemikalia.
TPU w technologii HP Multi Jet Fusion 3D
Chcąc oferować materiały, które sprawdzą się w najbardziej wymagających zastosowaniach HP sukcesywnie rozszerza swoje portfolio, dedykując wprowadzony w 2018 roku wraz z nową serią urządzeń Jet Fusion 5200 3D, Ultrasint TPU 90A-01 do zastosowań przemysłowych min. w przemyśle maszynowym i transportowym, w branży włókienniczej, medycynie, motoryzacji i wielu innych. We współpracy z wiodącym dostawcą chemii przemysłowej – BASF, którego produkty obejmują szeroki wachlarz konstrukcyjnych tworzyw termoplastycznych, poliuretanów, materiałów akrylanowych (np. fotopolimery), fotoinicjatorów, funkcjonalnych środków pomocniczych, stabilizatorów, pigmentów, a także metali, HP zamierza wprowadzać kolejne materiały do druku 3D, które idealnie sprawdzą się w prototypowaniu i produkcji.
Obecnie producenci butów tacy jak Nike czy Adidas, z poliuretanu wytwarzają podeszwy i wkładki, wykorzystując jego antywstrząsowe właściwości. Cechy takie jak dobra amortyzacja i elastyczność, na miarę gumy formowanej w szerokim zakresie temperatur, wpływają na zwiększone zainteresowanie przemysłu wykorzystaniem takiego tworzywa, co dla firm w rodzaju BASF, jest bodźcem do dalszych prac nad rozwojem kolejnych.
Ultrasint TPU 90A-01 – parametry techniczne
Korzystając z badań Materialise – belgijskiego partnera HP, który jako pierwszy w Europie oferuje za pośrednictwem swoich platform możliwość produkcji na żądanie z wykorzystaniem TPU, przedstawimy poniżej jego parametry techniczne:
Parametr |
Wartość |
Dokładność wymiarowa |
±0,3% |
Grubość warstwy |
0.1 mm |
Minimalna grubość ścianki |
0,8 mm, ale przy grubości 0,6 mm można zastosować zawiasyz materiału rodzimego |
Możliwość produkcji zatrzasków i zawiasów |
Tak |
Struktura powierzchni |
Niewykończone części mają zwykle gładką powierzchnięw kamienno-szarym kolorze bez widocznych warstw |
Według Materialise, które zarówno prototypowało, jak i wytwarzało finalne produkty takie jak obudowy czy pokrywy ochronne z testowanego materiału, Ultrasint TPU 90A-01 charakteryzuje się ponadto:
Parametr |
Wartość XY |
Wartość Z |
Standard |
Gęstość |
1,1 |
1,1 |
g/cm3 |
Twardość Shore A |
88 |
88 |
(DIN ISO 7619-1) |
Wytrzymałość na rozciąganie |
9 |
7 |
MPa (DIN 53504, S2) |
Wydłużenie przy zerwaniu |
220 |
120 |
% (DIN 53504, S2) |
Moduł sprężystości |
75 |
85 |
MPa (ISO 527-2, 1 A.) |
Moduł zginania |
75 |
75 |
MPa (DIN EN ISO 178) |
Odporność na zerwanie (Trouser) |
20 |
16 |
kN/m (DIN ISO 34-1, A) |
Odporność na rozdarcie (Graves) |
36 |
32 |
kN/m (DIN ISO 34-1, B) |
Stopień kompresji przy ściskaniu B (23°C, 72 godz.) |
20 |
20 |
% (DIN ISO 815-1) |
Odbicie sprężyste |
63 |
63 |
% (DIN 53512) |
Odporność na ścieranie |
140 |
100 |
mm3 (DIN ISO 4649) |
Siła uderzenia Charpy’ego (karbowana, 23°C) |
Częściowe pęknięcie |
Bez pęknięcia |
(DIN EN ISO 179-1) |
Siła uderzenia Charpy’ego (karbowana, -10°C) |
21 |
29 |
kJ/m2 (DIN EN ISO 179-1) |
Testy Rossflex (100 000 cykli, 23°C) |
Brak pogłębienia rozdarcia |
(ASTM D1052) |
|
Testy Rossflex (100 000 cykli, -10°C) |
Brak pogłębienia rozdarcia |
(ASTM D1052) |
|
Vicat/A(10N) |
84 |
96 |
(DIN EN ISO 306) |
Temperatura topnienia |
120-150 |
120-150 |
°C (ISO 11357 20 K/min) |
Aplikacje TPU
Obszar zastosowań tworzyw poliuretanowych jest bardzo szeroki. Z TPU wytwarza się uszczelki, podkładki i dętki. Co ważne, tworzywo to jest niezwykle lekkie, odporne na działanie czynników chemicznych, ścieranie czy skrajne temperatury, dlatego idealnie sprawdza się w produkcji części, które muszą być jednocześnie elastyczne i wytrzymałe. Ze względu na te właściwości poliuretan znajduje szerokie zastosowanie w motoryzacji. Na jego bazie powstają samochodowe fotele, podłokietniki czy zagłówki. Jako dobry amortyzator wstrząsów wykorzystywany jest także w budowie nadwozia. Materiał nie jest ciężki, co z kolei wpływa na mniejszą wagę samochodu, a w efekcie na mniejsze zużycie paliwa.
W ramach druku 3D w technologii HP Multi Jet Fusion do otwartej platformy materiałowej dołączył kolejny gigant chemii przemysłowej – Lubrizol, który wprowadził nowy materiał – ESTANE 3D TPU M95A, umożliwiający produkcję części do różnorodnych zastosowań wymagających elastyczności, zwiększonego wydłużenia przy zerwaniu, odporności na ścieranie i kompresję. Ten elastomer został zaprojektowany specjalnie do wytwarzania przyrostowego w modelu HP Jet Fusion 4200 3D i od początku 2020 roku Re3DTech , dostawca usług druku 3D na żądanie – członek DMN HP, oferuje wydruki w tym materiale.
Wkładka do butów z TPU - wydruk MJF
W sektorze dóbr konsumenckich z TPU wytwarza się obuwie i akcesoria sportowe (kaski, ochraniacze, wkładki), a w przemyśle – komponenty wyposażenia linii produkcyjnej i robotów, kanały powietrzne, złożone rurki, chwytaki i uszczelki, elementy urządzeń elektronicznych etc.
CZYTAJ WIĘCEJ: